واژه حیوان در قرآن تنها یک بار و به معنای زندگی حقیقی به کار رفته که ناظر بر جهان آخرت است.

«وَ ما هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِی الْحَیوانُ لَوْ کانُوا یعْلَمُون‌؛ و این زندگى دنیا جز سرگرمى بیهوده و بازیچه نیست، و حقّا که خانه آخرت (حتى زمین و آسمان و جماد و نباتش) داراى حیات است (و گویى حقیقت حیات است) اگر مى دانستند.» (سوره ی عنکبوت آیه ی 64)

اسامی حیواناتی که در قرآن آمده است ؟

در قرآن علاوه بر اسم سوره هایی که به اسم حیوان است، اسامی حیوانات را در آیه های آن آورده است، در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

در قرآن کریم نام حدود 35 حیوان آمده است. پرندگان و حشراتی که در قرآن از آنها نام برده شده، عبارتند از:

• سلوى = بلدرچین

در سوره بقره آیه ی 57 آمده است.

• بَعوض = پشه

در سوره بقره آیه 26 آورده شده است.

• ذباب = مگس

در سوره حج آیه 73 آورده شده است.

• نحل = زنبور عسل

علاوه بر اسم خود سوره که به نام نحل است در آیه ی 68 سوره ی نحل هم آمده است.

• عنکبوت = عنکبوت

در سوره عنکبوت که نام آن عنکبوت است در آیه 41 هم آمده است.

• جراد = ملخ 

در سوره ی اعراف آیه 133 جراد به معنای ملخ آمده است.

• هدهد = شانه به سر 

در سوره ی نمل آیه 27 آمده است.

• غراب = کلاغ

در سوره مائده آیه 31 آورده شده است.

• ابابیل = احتمالا پرستو 

سوره فیل آیه 3 آمده است.

• نمل = مورچه

علاوه بر نام سوره نمل در آیه ی 18 نیز کلمه نمل به معنای مورچه آمده است.

• فراش = پروانه 

در سوره قارعه آیه ی 4 آورده شده است.

• قُمَّل = شپش 

در سوره ی اعراف آیه ی 133 آمده است.

علاوه بر موارد فوق، نام حیوانات دیگری نیز در قرآن وجود دارد، چون :

• قرده = میمون یا بوزینه

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِینَ اعْتَدَوْا مِنْکُمْ فِی السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَةً خَاسِئِینَ

و محققان دانسته اید جماعتی از شما را که عصیان ورزیده حرمت شنبه را نگاه نداشتند، گفتیم: بوزینه شوید و راندگانی (دور از قرب حق). (سوره بقره آیه 65)

خداوند در تورات به بنی اسرائیل دستور داد که روز شنبه تعطیل باشد. لذا صید ماهی در روز شنبه حرام بود. بنی اسرائیل به این دستور توجهی نکردند که در بحث گذشته در این باره بحث شد. وقتی که آنها این دستور را زیر پا گذاشتند و عمل نکردند، خداوند به آنها فرمود: «فَقُلْنَا لَهُمْ کُونُواْ قِرَدَةً خَاسِئِینَ» به شکل بوزینه و میمون در بیایند.

• بغال = استر (قاطر)

وَالْخَیْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوهَا وَزِینَةً ? وَیَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ

و اسبان و استران و خران را برای سواری و تجمّل شما آفرید و چیز دیگری هم که شما هنوز نمی‌دانید (برای سواری شما) خواهد آفرید. (سوره نحل آیه 8)

• غنم، نعجه، ضأن و الْمَعْزِ = گوسفند و بز

این حیوانات در آیات 143 و 146 سوره انعام و آیات 23 و 24 سوره ص آمده است.

• ذئب = گرگ

در سوره یوسف آیات 13، 14 و 17 آمده است. 

• بعیر و جَمَل = شتر

وَلَمَّا فَتَحُوا مَتَاعَهُمْ وَجَدُوا بِضَاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَیْهِمْ ? قَالُوا یَا أَبَانَا مَا نَبْغِی ? هَ?ذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَیْنَا ? وَنَمِیرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا وَنَزْدَادُ کَیْلَ بَعِیرٍ ? ذَ?لِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ

و هنگامى که بارهاى خود را گشودند، دریافتند که سرمایه شان بدانها بازگردانیده شده است. گفتند: «اى پدر، [دیگر] چه مى‌خواهیم؟ این سرمایه ماست که به ما بازگردانیده شده است. قوت خانواده خود را فراهم، و برادرمان را نگهبانى مى کنیم، و [با بردن او] یک بار شتر مى افزاییم، و این [پیمانه اضافى نزد عزیز] پیمانه اى ناچیز است.» (سوره یوسف آیه 65)

إِنَّ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَاسْتَکْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلَا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى? یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیَاطِ ? وَکَذَ?لِکَ نَجْزِی الْمُجْرِمِینَ

کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، و در برابر آن تکبّر ورزیدند، (هرگز) درهای آسمان به رویشان گشوده نمی‌شود؛ و (هیچ گاه) داخل بهشت نخواهند شد مگر اینکه شتر از سوراخ سوزن بگذرد! این گونه، گنهکاران را جزا می دهیم! (سوره اعراف آیه 40)

• قَسْوَرَة = شیر

فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ

که از شیر درنده می‌گریزند. (سوره مدثّر آیه 51)

• خَیْل و جیاد (جمع جواد) و صافنات (جمع صافنه) = اسب (نحل،8 ؛ ص،51)

• حَمِیرَ= الاغ

وَالْخَیْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوهَا وَزِینَةً ? وَیَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ

و اسب ها و استرها و الاغ ها را آفرید تا بر آنها سوار شوید و [برای شما] تجمل و زینت باشد، و چیزهایی [در آینده جز این وسایل نقلیه حیوانی] به وجود می آورد که شما نمی دانید. (سوره ی نحل آیه 8)

• بقر = گاو

قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنَا مَا هِیَ إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَیْنَا وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ

باز گفتند: از خدایت بخواه چگونگی آن گاو را کاملا برای ما روشن گرداند که هنوز بر ما مشتبه است و (چون رفع اشتباه شود) البته به خواست خدا راه هدایت پیش گیریم. (سوره بقره آیه ی 70)

• عِجْل = گوساله 

وَلَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِیمَ بِالْبُشْرَى? قَالُوا سَلَامًا ? قَالَ سَلَامٌ ? فَمَا لَبِثَ أَنْ جَاءَ بِعِجْلٍ حَنِیذٍ 

و به راستی فرستادگان ما ابراهیم را مژده آورده، سلام گفتند، او هم گفت: سلام [بر شما]. و درنگ نکرد تا گوساله ای بریان [برای آنان] آورد. (سوره هود آیه 69)

• حیّه = مار

فَأَلْقَاهَا فَإِذَا هِیَ حَیَّةٌ تَسْعَى?

پس آن را افکند، ناگهان ماری عظیم شد که به سرعت می شتافت. (سوره طه آیه ی 20)

• ثُعبان = اژدها

در سوره ی اعراف آیه 107 آمده است.

• حمار و حمیر = اُلاغ 

این کلمات در سوره های (نحل آیه 8 و بقره آیه 259؛ ...) آورده شده است.

• خنزیر = خوک

در سوره ی بقره آیه ی 173 آورده شده است.

• کَلْب = سگ

خداوند در آیه ی 176 سوره اعراف آورده است.

• نون و حوت = ماهى (انبیاء،87 ؛ کهف،63)

این کلمات که معنای ماهی است در سوره های انبیاء آیه 87 و سوره کهف آیه 63 آورده شده است.

• ضفادع = قورباغه

در سوره ی اعراف آیه ی 133 آمده است.

• فیل = فیل

سوره ی فیل آیه ی اول آورده شده است.